Kentsel Dönüşüm Rehberi #6 Riskli Yapı Tespitinden Önce

Kentsel Dönüşüm Rehberi #6 Yıkılmadan Önce Riskli Yapı Tespiti

Herkese merhaba,

Ben inşaat Mühendisi __ Avukat emrah Çavuşoğlu

Önceki videolarımızda danışmanların önemini anlattık. Bundan sonrasını, bir apartman yöneticisi olsaydım nasıl yapardım? Öyle anlatıcam.

Bir kentsel dönüşüm nasıl başlar? Muhtemelen bir yerlerde çatlaklar görürüz? Ya da gece sebepsiz çatırtılar duyarız. Yani bizi tedirgin edebilecek bulgular ortaya çıkar. En son depremde çok sayıda binada oldu. Malikler birbirlerine ve yöneticiye sormaya başlarlar. Ne yapacağız? Ya da binadan biri, kimseye sormadan Kentsel Dönüşüm başvurusu yapar, tebligatla bize rapor gelir. Bu yolu tavsiye etmiyorum. Kentsel dönüşümde,  tek başına resmi başvuru yapmak, sadece diğer maliklere değil, bana da zarar verebilir.  Malikler de, kızıp, “KAFANA GÖRE İS YAPIYORSUN, BUNDAN SONRASINI DA TEK BAŞINA HALLET” diyebilirler. Bu yüzden de bu yolu geçiyorum.

Öncelikle, tanıdığımız bir inşaat mühendisini, görsel ve yüzeysel bir inceleme yapması için çağırıyoruz. Basit bir sıva çatlağı mı? Yoksa risk oluşturabilecek TAŞIYICI SİSTEM çatlağı mı? Bu mühendis meslektaşımız geldi ve incelemesini yaptı. Muhtemel 3 cevabı olacak: A) Korkmayın basit bir sıva çatlağı. İsterseniz yine de test yaptırın. B) Beton elimde ufalanıyor, demirler çürümüş. Bina alarm veriyor. Mümkünse binayı boşaltın. C) Emin değilim, bir bakmak, test yaptırmak lazım. İşte mühendis meslektaşımız, binanın sağlam olduğunu söyleyecek kadar emin değilse, binaya riskli yapı tespiti yapılacak. Benim önerim, bu riskli yapı tespitini önce gayri resmi yapmak. Kanunsuz bir şey söylemiyorum. Kanunen, risk tespitini, illa ki Kentsel Dönüşüm, Yani 6306 Sayılı kanun kapsamında yapmak zorunda değiliz. Öyle bina var ki, bir mühendis çıplak gözle ne kadar çürük olduğunu anlayabiliyor.

Yönetici olsaydım, tüm kat maliklerini toplantıya çağırırdım. #1. Toplantı Hatta bu rehber videoları paylaşırdım ki, insanlar toplantıya, bir şeyleri bilerek gelsinler.  Toplantıda, bina hakkında herkesi bilgilendirir ve riskli yapı tespiti yapmak üzere karar aldırırdım. Ama, hemen e-devlete giriş yapıp, başvuruyu resmiyete dökmem. Çünkü ve en önemlisi, ,bina riskli çıkarsa bir an evvel müteahhit bulup anlaşmak zorunda kalırız. Yıkım için kum saati çalışmaya başlar. Biz apartman sahipleri olarak, müteahhit bulup yıktırmazsak idare kendisi yıkar. Mevzuat kabaca diyor ki, “BİNA RİSKLİ ÇIKTIKTAN SONRA, GÜÇLENDİRME HARİCİ, KANUNDA BELİRLİ SÜRELER DOLDU MU, BİNA YIKILMAZSA, BEN İDARE OLARAK YIKARIM, BEDELİNİ DE MALİKLERE ÖDETİRİM”   .

Riskli yapı tespiti yapmaya, yetkili bir mühendislik firması bulduktan sonra, ondan şunu isterdim.

“FENNİ OLARAK, GEREKLİ TÜM SORUMLULUKLARINI YERİNE GETİR. İNCELE, NUMUNE AL, STATİK ANALİZİNİ YAP. BİZE BİR BİLGİ VER, BİZ DE ONA GÖRE HAREKET EDELİM. DOĞRUDAN, YIKMAK ÜZERE YOLA ÇIKMIYORUZ. GÜÇLENDİRİLEBİLİR DÜZEYDE İSE, LÜTFEN PEŞİNEN ÇÜRÜK ÇIKARMA. HA YOK DURUM KÖTÜ, ÇOK ÇÜRÜK İSE CANIMIZI DA RİSKE ATMAYALIM, BİZE SAĞLAM DEME. BİZ TOPLANTILARIMIZI YAPALIM. HAZIRLIĞIMIZI TAMAMLAYALIM. MÜTEAHHİTİMİZİ BULUP ANLAŞALIM. SONRA FİRMANIZA BAKANLIĞIN SİSTEMİ ÜZERİNDEN BAŞVURACAĞIZ ” der idim.

Sonunda resmiyete dökmemiz şart. Aksi takdirde, kentsel dönüşümdeki desteklerden faydalanamayız. Riskli yapı tespitini, anlaştıkları müteahhite yaptıranlar da var. Bazı malikler diyor: “Neden para veriyoruz, müteahhit yaptırsın işte?” Eğer binanız, riskli olmasa dahi, yıktırmaya kararlı değilseniz, bunu tavsiye etmem. Çünkü:

• Müteahhit sizinle, anlaşma yapmak üzere yola çıktıysa, o bina sınırda bile olsa, çürük çıkar. Riskli yapı tespitinin bedeli 5 6 bin lira. Müteahhitin amacı da, bunu size ücretsiz yaptırmak değil. Yıkmak ve yenisini yapmak. Bina çok sağlam değilse, yani sınırdaysa, güçlendirilebilecek bile olsa, geçmiş olsun. Parayı veren ve firmayı seçen müteahhit, istediği rapor sonucunu da aldırabilir. Sağlam binaya çürük, çürük binaya sağlam rapor verildiğini gördüm.

Riskli yapı tespit firması, bize şu teklifle gelebilir. Örneğin: “Gayri resmi rapor ücreti 4000 TL, resmiyete dökülürse 5000 tl. Eğer raporuma itiraz edecekseniz 6000 TL. Raporuma itiraz etmeyeceğinizi, taahhüt ederseniz, yine 5000 TL” Bu fark, haklı bir talep. Çünkü rapora yersiz itirazlar, riskli yapı tespit firmasına, gereksiz masraflara neden olabiliyor. Git gel evrak savunma vs.

Yine bu firma, bizden bir takım belgeler talep edicek. Ruhsat, projeler vs. Varsa bunları hazırlıyoruz. Projeler yoksa, rölöve dediğimiz, binanın ölçümü için, ilave ücret talep edebilirler. Bilginize.

Riskli yapı tespit firması, binamızı incelemeye ve numune almaya geleceği gün, İnşaat Mühendisi arkadaşımıza da haber veriyoruz. Baksın ki, incelemeye mühendis geliyor mu? Yoksa işçiler gelip, ezbere iş yapıp gidiyorlar mı?

Gerekli incelemeler yapıldı. Risk raporu hazırlandı. A) Sağlam B) Sınırda güçlendirilebilir. C)Aşırı çürük. Bu raporu inşaat mühendisi danışmanımızdan değerlendirmesini talep ederim. Eğer güçlendirme mümkünse, gönül rahatlığıyla kullanabileceksek, neden boşuna yıkalım. Açık konuşmak gerekirse, sıradan bir apartmanda, inşaat mühendisleri bu sorumluluğu almak istemez. Ben de almam. Güçlendirme daha çok, köprü, viyadük, tarihi  veya sanatsal yapılarda olur. Zaten genellikle, layıkıyla güçlendirme maliyeti, apartman sahiplerine cazip gelmez. Neyse. İnşaat mühendisi danışmanımızın da, son derece çürük olduğu, tespitinden devam edelim.

Uyarı: Evet zaman olarak, Kentsel Dönüşüm Kanunu kapsamında, hukuki bir yıkılma süresiyle karşı karşıya değiliz. Ancak, çatlayan yerleri sıvayla kapatıp, bu konuyu da kapatıp, dairelerimizi kiraya vermeye devam edemeyiz. Sakın ha. Çünkü artık, resmi ya da gayri resmi farketmez, binamızın çürük olduğunu biliyoruz. Bunun, can ve mal kaybına neden olabileceğini, biliyoruz. Bunu öğrendiğimiz an, tedbirleri derhal almak, kiracılarımızı uyarmak zorundayız. Binayı boşaltmak yetmez, binanın önünden geçenlere de bir şey olabilir. Bunların, hukuki ve cezai sorumluluğu var. Zaten bu yüzden mevzuat diyor ki, “bina çürükse, boşaltsan dahi, sen yıkmazsan idare eliyle yıkılır.”  Bu aşamamızı da tamamladıysak, artık 2. toplantımıza geçebiliriz. Videomuzu beğendiyseniz, devamı için abone olun, lütfen beğenin ve paylaşın ki, daha fazla kişi bu bilgilere ulaşsın. Dinlediğiniz için teşekkürler.